Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia giai đoạn 2011- 2020 có xét đến năm 2030 (QHĐ VII) có mục tiêu đến năm 2015, 100% số xã và 98,6% số hộ nông thôn có điện, đến năm 2020 hầu hết số hộ dân nông thôn có điện…

Trong quy hoạch Điện VII,  các phương án được đưa ra với sản lượng điện sản xuất và nhập khẩu năm 2015 khoảng 194-210 tỷ kWh, năm 2020 khoảng 330-362 tỷ kWh và năm 2030 lên tới 695-834 tỷ kWh. Tương ứng với kịch bản cơ sở, tổng công suất các nhà máy điện vào năm 2020 đạt 75.000 MW, năm 2030 lên tới 146.000 MW. Các chuyên gia cho rằng, để thực hiện thành công Quy hoạch điện VII phải có các điều kiện cần thiết đi kèm như phải đảm bảo nguồn vốn, nguồn năng lượng sơ cấp (than, dầu khí, thuỷ điện…) theo từng giai đoạn.

Bộ Công Thương cho biết, với tốc tăng trưởng điện bình quân hằng năm ở mức trên dưới 13%/năm, từ nay đến năm 2016, hệ thống điện quốc gia sẽ đáp ứng đủ nhu cầu phụ tải. Tổng công suất nguồn hiện nay trên 28.000 MW, có thể đáp ứng cho nhu cầu phụ tải cực đại tới 21.000 MW và hệ thống điện quốc gia có dự phòng ở mức hợp lý từ 27-33%.

Tại cuộc họp Ban chỉ đạo Nhà nước về Quy hoạch điện VII mới đây, Phó thủ tướng Chính phủ Hoàng Trung Hải đã yêu cầu Bộ Công Thương và các đơn vị liên quan đánh giá, cân đối lại hệ thống điện quốc gia, từ đó đề xuất Chính phủ điều chỉnh Quy hoạch điện VII theo đúng với dự báo tốc độ phát triển kinh tế xã hội  từng giai đoạn 2015-2020 có xét tới 2030.

Phó thủ tướng cũng yêu cầu phải ưu tiên đầu tư, nâng cấp hệ thống điện, bao gồm cả dự án nguồn và lưới điện tại khu vực phía Nam,  đảm bảo từ năm 2019, miền Nam có thể tự cân đối được sản lượng nội miền.  Chính phủ yêu cầu các Tập đoàn Dầu khí Quốc gia (PVN), Than –  Khoáng sản VN (TKV) bảo đảm cung cấp đủ khí và than cho các dự án nguồn điện cấp bách. Chính phủ cũng yêu cầu, các bộ ngành liên quan ưu tiên nguồn vốn cho các dự án điện trong Quy hoạch điện VII.

Gỡ khó khăn về vốn

Để thực hiện Quy hoạch Điện VII, đến năm 2020 ngành Điện cần khoảng 929,7 nghìn tỷ đồng vốn đầu tư (tương đương với 48,8 tỷ USD, trung bình khoảng 4,88 tỷ USD/năm). Trong đó, sẽ dành trên 619,3 nghìn tỷ đồng đầu tư vào nguồn điện (chiếm 66,6%), 210,4 nghìn tỷ đồng đầu tư lưới điện (chiếm 33,4% tổng vốn đầu tư).

Thủ tướng Chính phủ cũng đã giao trách nhiệm cho 3 tập đoàn kinh tế lớn nhà nước là EVN, PVN và TKV chịu trách nhiệm chính, đảm bảo các nguồn điện trong Quy hoạch, đồng thời, kêu gọi các nhà đầu tư khác tham gia đầu tư theo hình thức IPP (nguồn độc lập),  BOT (xây dựng – khai thác – chuyển giao) và BOO (đầu tư – khai thác – sở hữu) phát triển hạ tầng điện trong quy hoạch điện ở Việt Nam.

Theo Phó Tổng giám đốc EVN Đinh Quang Tri, hiện nay, vốn đầu tư cho các dự án điện đang còn  khó khăn. Nhu cầu vốn cần thu xếp rất lớn, trong khi nguồn tài chính trong nước có hạn. Với các dự án BOT, IPP, hiện cũng chưa nhiều nhà đầu tư.

Các chuyên gia năng lượng cho rằng, từ nay đến năm 2020 chỉ còn 7 năm, để đạt được mục tiêu phát triển nguồn và lưới điện trong QHĐ VII, rất cần sự chỉ đạo kiên quyết của Chính phủ, sự vào cuộc của các bộ, ngành và địa phương, trong việc giải quyết những khó khăn về vốn và giải phóng mặt bằng cho các dự án điện. Có như vậy, Quy hoạch điện VII mới có thể thực hiện thành công, góp phần đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia, đưa Việt Nam cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại, như Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XI đã đề ra.