Văn phòng Chính phủ vừa có văn bản số 67/TB-VPCP (ngày 14/02/2014) thông báo ý kiến kết luận của Phó thủ tướng Chính phủ Hoàng Trung Hải tại cuộc họp kiểm điểm tình hình thực hiện thị trường điện Việt Nam.

Cuộc họp có lãnh đạo và đại diện các Bộ, ngành: Công Thương, Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính, Văn phòng Chính phủ, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam (PVN), Tập đoàn Công nghiệp Than – Khoáng sản Việt Nam (TKV).

Thị trường điện được vận hành liên tục, không gián đoạn

Theo đánh giá của Phó thủ tướng Hoàng Trung Hải: Từ tháng 7/2012, được sự phối hợp chỉ đạo sát sao của các Bộ liên quan và nhờ nỗ lực, cố gắng hợp tác của EVN, TKV, PVN và các đơn vị điện lực, thị trường phát điện cạnh tranh Việt Nam đã đi vào hoạt động chính thức và đạt được những kết quả đáng phấn khởi, nâng cao tính minh bạch, công bằng trong việc huy động các nguồn điện, mang lại hiệu quả rõ rệt cho các đơn vị tham gia, khuyến khích giảm chi phí phát điện của các nhà máy, tạo động lực cho các nhà máy điện rút ngắn thời gian sửa chữa, đặc biệt vào mùa khô.

Thị trường phát điện cạnh tranh đã mang lại hiệu quả cho các đơn vị tham gia – Ảnh X.Tiến

Quá trình hình thành thị trường điện đã được thực hiện từng bước, thận trọng, nên từ khi đưa vào vận hành chính thức, thị trường được vận hành liên tục, không bị gián đoạn, kể cả vào những thời điểm vận hành hệ thống điện khó khăn như sự cố rã lưới điện hệ thống điện miền Nam tháng 5/2013, ngừng cung cấp khí cho các nhà máy điện từ đường ống khí Nam Côn Sơn…

Tuy nhiên, theo đánh giá của Phó thủ tướng, kết quả vận hành thị trường điện thời gian qua còn hạn chế, Bộ Công Thương, EVN cần chỉ đạo khắc phục trong thời gian tới tình trạng: Hệ thống lưới điện truyền tải yếu; hạ tầng công nghệ thông tin chưa đpá ứng được yêu cầu vận hành thời gian thực trong môi trường thị trường điện… Nguyên nhân do các quy định vận hành hệ thống chưa được bổ sung, sửa đổi kịp thời và việc tuân thủ chưa nghiêm túc, chưa đầy đủ các quy định của chủ đầu tư các đơn vị phát điện.

Thí điểm thị trường bán buôn cạnh tranh từ cuối năm 2015

Phó thủ tướng Hoàng Trung Hải đã chỉ đạo Bộ Công Thương tiếp tục nghiên cứu sửa đổi các văn bản pháp lý liên quan để giải quyết các vướng mắc phát sinh trong quá trình vận hành thị trường điện, đặc biệt là các vấn đề liên quan đến bảo đảm an ninh hệ thống trong các trường hợp hạn chế về lưới điện, nhiên liệu, ràng buộc về bảo đảm dòng chảy tối thiểu, cấp nước hạ du của các nhà máy thủy điện,…

Đồng thời ban hành, sửa đổi, bổ sung các quy định về thị trường điện để các nhà máy thủy điện đa mục tiêu có thể tham gia thị trường điện, đảm bảo tính minh bạch trong việc tham gia các hoạt động của thị trường điện trong điều kiện các nhà máy thủy điện đa mục tiêu hạch toán phụ thuộc EVN.

Bên cạnh đó chủ trì phối hợp với Bộ Tài chính tổ chức việc kiểm tra công tác thanh toán trong thị trường điện nhằm bảo đảm quy trình thanh toán thực hiện theo đúng các quy định pháp luật hiện hành.

Phó thủ tướng giao Bộ Công Thương chỉ đạo chuẩn bị các điều kiện cần thiết cho hình thành và phát triển thị trường bán buôn điện cạnh tranh tại Việt Nam được thí điểm vào cuối năm 2015.

Phó thủ tướng yêu cầu EVN đẩy nhanh phát triển hạ tầng CNTT phục vụ vận hành hệ thống điện – Ảnh X.Tiến

Phó thủ tướng cũng lưu ý, thiết kế thị trường bán buôn điện cạnh tranh từng bước, thận trọng, trên cơ sở tham khảo kinh nghiệm của các nước trên thế giới, tổ chức hội thảo trong nước (có thể mời chuyên gia quốc tế có kinh nghiệm) để tìm ra được mô hình thị trường phù hợp với điều kiện của Việt Nam.

Trong giai đoạn đầu của thị trường bán buôn điện cạnh tranh, các tổng công ty điện lực sẽ là các đơn vị chính mua buôn điện và có thể xem xét bổ sung thêm một số khách hàng sử dụng điện lớn tham gia mua buôn điện để tăng tính cạnh tranh trên thị trường; tiếp tục nghiên cứu chuyển đổi hợp đồng mua bán điện của các nhà máy điện tham gia trực tiếp trên thị trường đăng ký với Công ty Mua bán điện sang ký với các tổng công ty điện lực, trên cơ sở giá mua điện bình quân gia quyền của các tổng công ty điện lực bảo đảm trang trải được các chi phí và có mức lợi nhuận hợp lý (tỷ suất lợi nhuận của các tổng công ty điện lực tương đương nhau),…

Sớm hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật liên quan 

Phó thủ tướng giao EVN khẩn trương xây dựng, bổ sung, sửa đổi kịp thời các quy trình hướng dẫn các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến công tác vận hành hệ thống điện.

Đặc biệt, Phó thủ tướng yêu cầu EVN đẩy nhanh phát triển hạ tầng công nghệ thông tin phục vụ vận hành hệ thống điện, nhất là xây dựng hệ thống SCADA/EMS; đảm bảo phối hợp tốt với hệ thống hạ tầng công nghệ thông tin phục vụ thị trường điện; tiếp tục công tác đào tạo, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cho các đơn vị tham gia thị trường điện.

Đồng thời, EVN khẩn trương đàm phán, ký hợp đồng với các nhà máy điện đã vận hành nhưng chưa có hợp đồng mua bán điện, báo cáo Bộ Công Thương để chỉ đạo thời điểm tham gia vận hành trong thị trường phát điện cạnh tranh. Định kỳ báo cáo kết quả vận hành và các vấn đề phát sinh trong thị trường phát điện cạnh tranh; đề xuất các nội dung cần bổ sung sửa đổi để Bộ Công Thương xem xét hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật trong các hoạt động của thị trường điện.